مقاله سیاستگذاري شماره ۴
بهبود کارایی انرژی یکی از محورهای شاخص در فرآیند توسعه جمهوری اسلامی ایران بوده است و راهبردها و سیاست های مرتبط با آن در قالب قانون های بودجه سالانه و برنامه های پنج ساله توسعه از سال 1371 تبیین و اجرا شده است. سازمان های مرتبط با اجرای برنامه های بهبود کارایی انرژی در دهه 70 شمسی (دهه 90 میلادی)، شکل گرفته و طرح هدفمند کردن یارانه ها و قانون اصلاح الگوی مصرف انرژی در دهه 80 شمسی (دهه اول قرن 21) به تصویب رسیدند. بااین وجود، شدت مصرف انرژی اولیه طی چهار دهه اخیر به طور پیوسته افزایش یافته و نرخ رشد سالانه شدت مصرف انرژی اولیه در دوره سال های 1353 تا 1395، 1/4 % تخمین زده شده است. پایداری نرخ افزایشی شدت مصرف انرژی یک چالش اساسی بخش انرژی به شمار رفته و بدین ترتیب، ماده 12 قانون رفع موانع تولید رقابت پذیر و ارتقاء نظام مالی کشور در سال 1394 تصویب شد.
مرور تاریخی برنامه های بهبود کارایی انرژی در ایران بیانگر دستیابی به دستاوردهای قابل توجهی است؛ اما باوجود تمامی دستاورد ها، اهداف مرتبط با اصلاحات ساختاری بخش انرژی محقق نشده است. ضرورت تحول بازار انرژی، ایجاد رقابت و ارتقای بخش خصوصی به گونه‌ای که حضوری فعالانه در کسب وکارهای مرتبط با بهبود کارایی انرژی داشته باشند، همچنان به عنوان چالش های مهم بخش انرژی باقی است.
دستاوردها و مسائل موجود در توسعه بازار انرژی ایران در این مقاله ارائه شده اند. مقاله سیاستی حاضر مروری تاریخی بر توسعه برنامه های بهبود کارایی انرژی ارائه داده است. این مقاله تحلیلی بر مقالات سیاستی بعدی فراهم می آورد. مقالات سیاستی به منظور فراهم آوری اطلاعات برای سیاست گذاران تهیه شده اند و چارچوبی جهت اجرای بازار بهینه سازی انرژی و محیط زیست ارائه می دهند.
دانلود مقاله سیاستگذاري